Realizacja obrazu Leonardo da Vinci „Mona Lisa”, olej na desce, 1503-1507 r. wg Wikipedi. 

Leonardo da Vinci „Mona Lisa”, olej na desce, 1503-1507 r. cz.II 

Omawiając obraz Leonarda da Vinci „Mona Lisa”- to epokowe dzieło, koniecznie należy zająć się elementem Formy związanym z technologią i strukturą. Nie chodzi tu o wykazanie zróżnicowania z podobnym dotyczącym planów w iluzji przestrzeni, a raczej o kanoniczną od Renesansu technikę laserunkowo- impastową i malarstwo na desce. Malowanie na desce i dzisiaj czasem stosowane, to pokłosie sposobu przedstawiania związanego z obrazowaniem w technice tempery jajecznej stosowanej przed Renesansem. Na początku Renesansu genialny Jan van Eyck wynalazł technikę olejną realizowaną na płótnie.

 Technika laserunkowo- impastowa polega na tym że na świecących temperowych gruntach ciemną temperą i cienkim pędzelkiem malowano kontur zamierzonego przedstawienia, a dalej wprowadzano temperowy modelunek światłocieniowy. Dalsza realizacja obrazu polegała na tym, że światła i kolor wprowadzano impastowo- grubo i kryjąco, materialnie, a cienie laserowano wielokrotnymi prześwitującymi zróżnicowanymi warstwami. Dawało to specyficzne efekty optyczne a także dodatkowe zróżnicowanie gęste – rzadkie obok zastosowanych perspektyw w ramach systemu perspektywy malarskiej. Wszystkie obrazy renesansowe realizowano w ten sposób- dopiero genialny Tycjan opracował sposób malowania upraszczający wielokrotne laserowanie, przez zastosowanie szarości optycznej- temperowej warstwy gruntu w kolorze szarości na którym realizowano kolorowe świetliste lub złamane nakłady. Późniejsze imprimitury olejne strywializowały tę laserunkowo- impastową cenną technikę.

Dla „Mona Lisy”, niektóre wątki związane z technologią i strukturą określono dopiero współcześnie- dzięki zastosowaniu nowoczesnej instrumentalnej techniki badawczej.Badano za pomocą fluorescencji rentgenowskiej cienie na twarzy przedstawianej kobiety związane z techniką sfumato- rozmytych laserunków i kryjących warstw i stwierdzono że Leonardo pomalował najpierw twarz Mona Lisy w podstawowych barwach ciała, a następnie zastosował około 30 warstw laserunków opartych na spoiwie i pigmentach: manganie i tlenku ołowiu.