Hubert i Jan van Eyck "Ołtarz Gandawski"
To akurat część wielkiego poliptyku braci van Eyck wykonanego przez wiele lat w okresie pre renesansowym. Dotyczy sceny zwiastowania i łączy iluzje przestrzeni z rzeczywistą przestrzennością ram drewnianych. To oczywiście mistrzowskie artystycznie przedstawienie dotyczące tematu biblijnego, sakralnego wykonanego w technice laserunkowo impastowej- olejnej, stworzonej przez tych geniuszy i dalej kontynuowanej przez wieki aż do częściowego upadku w wieku XX. Albowiem nikt już praktycznie nie laseruuje cieni w obrazach, by uzyskać niepowtarzany efekt ich zwiewności, co wiązało się z długotrwałym procesem malowania, a często efekt był niezauważalny przez laika.
To też sposób przedstawiania postaci czy jakiegoko0lwiek tematu jako odrealnione i naśladowcze a z drugiej strony pozorujące rzeźbiarskie realizacje, jakby kamienne, ale w iluzji przestrzeni. Ten sposób był obecny również w renesansie jako cichy przejaw wojny między rzeźbą jako rzeczywistą przestrzennością a malarstwem jako iluzją przestrzeni. Ale najważniejsze w tym przedstawieniu ołtarzowym jest to że połączono w scenie pustej w środku- bez postaci ramę drewnianą rzeczywista- cieniem rzuconym w głąb z przedstawioną w iluzji przestrzenią.
To jakby powiedzieć w XV wieku, już większość z istoty o tych dwóch jakościach: rzeczywistej przestrzenności i iluzji przestrzeni, przewidując co będzie się działo w wieku XX- w okresie istnienia kubizmu syntetycznego, asamblażu i dalej gotowego przedmiotu- gdy obiekt oddzielił się od płaszczyzny obrazu.
Na początku malowania wydaje się, że namalowanie czegoś tak jak w naturze jest jedynym zajęciem i osiągnięciem. Po wielu latach gdy wykrystalizowuje się i świadomość plastyczna i gust i widzenie zjawisk ponadczasowe, oraz energia twórcza, okazuje się że to nie wystarcza. Że chodzi o coś jeszcze ale wyrażone środkami czysto plastycznymi (to w przypadku operowania plastyką czyli wizualnością). W tej pracy to połączenie rzeczywistego przestrzennie z iluzja stanowi punkt wyjścia do zobaczenia sceny w środku- pustej z oknem jakby zapisem współczesności dla twórców ołtarza a zarazem ponadczasowości w wymiarze poetyckiego sacrum. Sztuka jest wieczna poprzez Formę.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz